Wbrew pozorom uniwersalny papier do wszystkiego nie istnieje. Zupełnie inny rodzaj papieru nadaje się do kserokopiarki, inny do rysowania, a jeszcze inny do malowania. Obecnie na rynku dostępna jest szeroka gama podłoży, odpowiednio dopasowana do technik rysunkowych lub malarskich. Bloki różnią się od siebie wielkością, zastosowaniem, rodzajem papieru, ilością kartek, gramaturą, a także formą – mogą być klejone, szyte lub na spirali.
Spis treści:
Format papieru
Bloki różnią się od siebie kilkoma istotnymi cechami, które po krótce opiszemy poniżej. Pierwszą cechą jest format – czyli najprościej mówiąc rozmiar arkuszy papieru. Najpopularniejszy i chyba wszystkim znany jest format A4. To w nim najczęściej występują wszelkiego rodzaju bloki. Znaleźć możemy również arkusze oznaczane literą B, różnią się one wielkością i proporcjami arkuszy.
Format A występuje w rozmiarach od A0 DO A10. A0 – oznacza największy dostępny wymiar kartki, czyli 841 x 1189 mm. Pozostałe formaty otrzymuje się poprzez złożenia poprzedniego rozmiaru na pół – na przykład format A4 otrzymuje się po złożeniu arkusza A3 na pół.
Mniej znanym i spotykanym jest format B, on również występuje w rozmiarach od B0 do B10.
Warto zaznaczyć, że wszystkie wymiary arkuszy są unormowane ogólnoświatową standaryzacją ISO. Niezależenie od producenta i rodzaju, wszystkie bloki np. w formacie A4 posiadają taki sam rozmiar, czyli 210 x 297 mm.
Gramatura papieru
Gramatura papieru to najprościej ujmując masa wyrobu papierniczego, którą wyraża się w gramach na metr kwadratowy. Dość często spotykamy się z utożsamianiem gramatury z grubością papieru. Wydawać by się mogło, że im mniejsza gramatura, tym kartka papieru będzie cieńsza, a im większa tym kartka będzie grubsza. Otóż nie zawsze tak jest. Dostępne na rynku są papiery o luźnej strukturze, które objętościowo są pulchniejsze. Nazywamy je papierami objętościowymi – ten rodzaj najczęściej wykorzystywany jest przy druku książek (uzyskuje się dużą objętość gotowego wyrobu, wykorzystując mniejszą ilość arkuszy papieru). W praktyce wygląda to tak, że wyższa gramatura papieru wcale nie równa się jego większej grubości i lepszej jakości.
Papier o niskiej gramaturze poniżej 100 g/m2, najczęściej wykorzystywany jest do wydruków w biurach, szkołach i drukarniach. W technikach rysunkowych zdecydowanie bardziej polecane są bloki lub szkicowniki, których gramatura wacha się w granicach od 100 g/m2 do 180 g/m2. Jeżeli jednak potrzebujecie papieru sztywniejszego, warto wybrać arkusze o gramaturze powyżej 200 g/m2. Przy malowaniu farbami w zależności od ich rodzaju, wykorzystuje się bloki z gramaturą powyżej 180 g/m2.
Kwasowość papieru
Warto również wspomnieć, że papier, który przeznaczony jest do malowania lub rysowania powinien być bezkwasowy. Ta cecha wiąże się z trwałością naszego dzieła. Arkusze bezkwasowe z neutralnym PH zapobiegają żółknięciu, czy błękitnieniu pigmentów kredek, farb i pasteli.
Większość szkicowników oraz bloków do technik rysunkowych wytwarzanych jest właśnie z papieru bezkwasowego. Nadaje się on bowiem idealnie do pokrywania węglem, suchą pastelą czy ołówkiem. Równie dobrze sprawdza się on przy malowaniu wszelkiego rodzaju farbami czy też markerami.
Ten rodzaj papieru jest w stanie zabezpieczyć nasze prace na bardzo długi czas, bez obawy przed jego np. skruszeniem.
Jakie bloki do szkicowania?
Wybór bloków do szkicowania jest naprawdę duży. Przy tej technice korzystać można zarówno ze zwykłych bloków rysunkowych i technicznych, choć znajdziemy również takie dedykowane tylko dla tej techniki rysunkowej. Blok do szkicowania charakteryzować się powinien wysoką białością, wtedy doskonale będzie współgrać z ołówkiem. Faktura takiego papieru powinna być lekko chropowata, po to by z łatwością można było wymazywać błędy, bez obawy przed rozmazaniem.
Dobry szkicownik powinien posiadać gramaturę powyżej 100 g/m2, zapewni wtedy doskonałe warunki do szkicowania ołówkiem oraz węglem drzewnym. Warto również zastanowić się nad formatem takiego bloku. Jeżeli chcemy zabierać go ze sobą w podróże, zdecydowanie bardziej sprawdzi się taki w formacie A5 lub mniejszym, który bez problemu można spakować do torebki lub plecaka. W domu lub pracowni śmiało korzystać można z bloków A4 lub A3, które pozwalają na szkicowanie dużo większych prac.
Bloki do szkicowania występują w formie klejonej, szytej oraz kartek na spirali. Największą trwałością charakteryzują się szkicowniki szyte, choć najbardziej praktyczne w użyciu mogą okazać się te na spirali. Atutem bloku do szkicowania okazać się może twarda podkładka, dzięki której niezależnie od miejsca w którym się znajdziemy, z łatwością będzie można tworzyć rysunki. Wybór odpowiedniego szkicownika zależy od naszych osobistych preferencji.
Ciekawą opcją są szkicowniki z czarnymi arkuszami papieru. Rewelacyjnie nadają się one do malowania pastelami.
Jakie bloki do rysowania kredkami?
Do rysowania kredkami, nie ma potrzeby korzystania z papieru o specjalnych właściwościach. Tak naprawdę nada się każdy rodzaj, jedyną istotną kwestią jest to, aby nie był on zbyt śliski. Wybór zależy tak naprawdę od przeznaczenia rysunku i jego ewentualnego połączenia z innymi mediami takimi jak np. farby.
Najczęściej wybierane są bloki rysunkowe, których gramatura waha się pomiędzy się 80 – 120 g/m2. Te o wyższej gramaturze zaliczamy już do bloków technicznych.
Bloki rysunkowe to podłoże, które idealnie sprawdzi się dla osób zaczynających swoją przygodę z rysowaniem. Najczęstszym formatem w przypadku tych bloków jest rozmiar A4 i A3. Występują one w kolorze białym, a także z kolorowymi arkuszami. Najczęściej w bloku rysunkowym znajduje się od 10 do 20 kartek.
Jakie bloki do pasteli?
Pastele dzielimy na suche i olejne. W przypadku pierwszego rodzaju pasteli zdecydowanie lepiej sprawdzą się bloki, w których arkusze posiadają delikatną fakturę. A to wszystko dlatego, że pastele suche mają tendencję do obsypywania się, więc mogą niezbyt dobrze trzymać się gładkich kartek. Dlatego też blok przeznaczony do pasteli suchych charakteryzować się powinien wysoką gramaturą od 160 – 200 g/m2, bezkwasowością oraz odpowiednią fakturą.
Do pasteli olejnych odpowiednie będą wszystkie rodzaje papieru. Zarówno te gładkie jaki i fakturowane. Wybór zależy od tego jaki efekt końcowy chcemy uzyskać. Niektóre z bloków przeznaczonych do pasteli posiadają między kartkami papieru arkusze bibułki, które zapobiegają rozmazywaniu się prac.
Jakie bloki do malowania flamastrami i markerami?
Przy malowaniu flamastrami lub markerami, wydawać by się mogło, że im wyższa będzie gramatura, tym lepszy papier. Nic bardziej mylnego. Bloki do markerów charakteryzują się dosyć niską gramaturą od 70 do 100 g/m2. Jednakże dodatkowo powlekane są warstwą ochronną, która zapobiega ich przebijaniu na drugą stronę. Kartki w blokach tego rodzaju są wyjątkowo gładkie i śliskie – pozwala to na pewne i precyzyjne prowadzenie markera lub flamastra.
Bloki dedykowane do malowania markerami dostępne są tylko w kolorze białym. Zapewniają one głębię koloru, a ich unikalne cechy zapobiegają rozlewaniu się pigmentu po strukturze papieru. W tej technice można jednak wykorzystywać bloki techniczne o wysokiej gramaturze, mogą one jednak nadmiernie wchłaniać tusz, przez co kolory mogą nie być zbyt intensywne a rysunek może się rozlewać, co nie do końca wyglądać będzie estetycznie.
Jakie bloki do malowania farbami akwarelowymi i gwaszami?
Bloki do akwareli i gwaszy powinny wyróżniać się lekko fakturowaną powierzchnią, a także wysoką gramaturę co najmniej 250 g/m2. Najbardziej popularne jednak są bloki posiadające gramaturę 300 g/m2. Papier użyty do malowania ta techniką, ma znaczący wpływ na to jak rozprowadza się pigment, na mieszanie się barw, a także na możliwość naniesienia poprawek.
Bloki o niższej gramaturze mogą pod wpływem wody zacząć falować, nie będą w stanie również przyjąć zbyt dużej ilości warstw koloru. Kupując papier do akwareli warto zwrócić uwagę na to, aby wykorzystany w nim papier był bezkwasowy – zapobiegnie to jego żółknięciu w przyszłości. W przypadku bloków do akwareli najczęściej rozróżnia się trzy rodzaje faktur: gładki lub satynowy (drobnoziarnisty), chropowaty (średnioziarnisty) oraz bardzo chropowaty (gruboziarnisty).
Na rynku dostępne są różne bloki do akwareli, które różnią się od siebie składem. Najtańszym i dość popularnym jest blok z arkuszami wyprodukowanymi z celulozy. Jest on najmniej wytrzymały na duże ilości wody oraz na tarcie, często zawiera także kwas. Kolejne są bloki na bazie celulozy z domieszka bawełny, która w zależności od producenta waha się w granicach od 25 do 70 %. Jest to tak zwana średnia półka. Ostatnie i najbardziej profesjonalne są bloki wyprodukowane w 100% z bawełny. Są bezkwasowe, niezwykle wytrzymałe, a jednocześnie elastyczne. Kolory zdecydowanie lepiej się na nim przenikają. Papier ten jednak dosyć długo schnie.
Część dostępnych na rynku bloków do malowania akwarelowego zostaje wcześniej zagruntowana, dlatego też nie wymagają one żadnego innego przygotowania.
Jakie bloki do malowania farbami akrylowymi, olejnymi i temperami?
W tym przypadku ważne jest, aby papier charakteryzował się dużą gramaturą i grubością oraz bezkwasowością. Jego PH powinno być neutralne. W przypadku tego rodzaju farb warto zdecydować się na bloki do malowania o gramaturze powyżej 300 g/m2. Ta wartość jest w stanie zabezpieczyć papier przed przesiąkaniem i falowaniem. Sztywne i grube kartki doskonale radzą sobie z grubą warstwą pigmentu.
Ten rodzaj bloków najczęściej występuje w kolorze białym, choć w zależności od producenta barwa ta może nieznacząco się od siebie różnić. Faktura jest lekko chropowata, dzięki czemu pigment dobrze przylega do powierzchni papieru. Przy malowaniu akrylami lub temperami, doskonale sprawdza się bloki z arkuszami o fakturze płótna.